Rok 1948, w Palestynie trwa nakba (arab. katastrofa) – czystki etniczne przeprowadzane przez Izraelczyków pośród Arabów. Gwałtowne przesiedlenia są początkiem procesu pozbawiania ich majątku, dezintegracji społecznej, politycznej, kulturowej i wielu zbrodni. Chirbet Chiza to opowieść o jednym dniu tej kampanii. Młody izraelski żołnierz znajduje się między dwoma frontami: walki z mieszkańcami arabskiej wioski oraz walki z własnym sumieniem.
Powieść jest najwyższej wagi tekstem historycznym dokumentującym palestyńską nakbę i wspaniałym osiągnięciem artystycznym. Chirbet Chiza (co z arabskiego tłumaczy się także jako ruiny Chizy) może być odczytana jako powrót do najgłębszych wartości człowieczeństwa.
Poetycką, boleśnie etyczną Chirbet Chiza wydano w 1949 roku, wkrótce po założeniu państwa Izrael. Książka stała się bestsellerem i zarzewiem debaty publicznej. Przez wiele lat była jedyną izraelską relacją literacką na temat kampanii czystki etnicznej. Chirbet Chiza oraz Więzień od pierwszego wydania zajmowały niemal mityczne miejsce w literackim kanonie izraelskim, a od 1964 roku były lekturami szkolnymi. Ekranizacja powieści Chirbet Chiza w roku 1978 spotkała się z falą krytyki i została uznana jako wroga Izraelowi. Książkę przetłumaczono na język angielski dopiero w 2008 roku.
Wiele lat po opisywanych tragicznych wydarzeniach Chirbet Chiza zachowuje niepokojące przesłanie… Przekazując w żywym mikrokosmosie moralne dwuznaczności towarzyszące założeniu Izraela w 1948 roku, rezonuje jednocześnie jako doświadczenie historyczne i jako sztuka.
Times Literary Supplement
Książkę taką jak ta mógł napisać tylko Żyd, Izraelczyk i weteran wojny o niepodległość. To odważny wysiłek, pean na cześć ziemi i tego, o co walczyli Izraelczycy. To również elegia o wszystkim, co Palestyńczycy stracili. Książka, którą należy przeczytać.
Rain Taxi
Chirbet Chiza to hołd dla potęgi krytycznego myślenia rejestrującego niesprawiedliwości historii.
The Guardian
Impet tej prozy, z jej twórczą składnią, długimi, włóknistymi zdaniami, połączeniem nieokiełznanego liryzmu i potocznej mowy, jest potężny i porywający.
The Times
