Góra wiecznej szczęśliwości

Sytuacja na Kaukazie całkowicie zależy od władz Moskwy. Jednym z możliwych scenariuszy jest nagłe odłączenie Kaukazu od Rosji. To jest tematem mojej nowej powieści. To książka o współczesności, z kilkoma wątkami dystopijnymi. Spróbowałam zbudować wokół artystycznej osi scen, imion, zdarzeń, słów i szczegółów karnawałową jedność, dotkliwą ze społecznego punktu widzenia, a także trochę mistyczną, w której jest coś, co bez przerwy się porusza. Poruszają się nie tylko bohaterowie, idee i tłumy, lecz także język: narracja autora zmienia się w niektórych momentach w stylizację bajkową, w innych w parodię dagestańskiego socjalizmu realnego, w jeszcze innych – w dialogi mówione slangiem, czyniąc z góry wiecznej szczęśliwości symbol zanikającej kultury kaukaskiej.

Góra wiecznej szczęśliwości to dzieło czystego realizmu, opowiadające o czymś, co równie dobrze mogło się wydarzyć w przeszłości lub może mieć miejsce w przyszłości.

Frankfurter Allgemeine Zeitung

Ta lektura to metakomentarz do relacji między polityką a estetyką. Postmodernistyczny styl, poprzez który autorka przyjmuje różne konwencje i głosy, pozwala jej pokazać, jak każda forma przekazu - sowiecki podręcznik szkolny, romantyczna powieść historyczna, czy wreszcie broszura islamskich fundamentalistów - niesie ze sobą polityczny podtekst. (...) Jako pisarze nie powinniśmy odrzucać polityki i wyobrażać sobie, że możemy się wycofać do krainy czystych form estetycznych. Powinniśmy robić to, co Alisa Ganijewa, czyli świadomie używać estetyki jako formy dla własnej polityki.

kenyonreview.org

Góra wiecznej szczęśliwości po mistrzowsku łączy sytuację społeczeństwa rozdzieranego przez ideologie ze wszystkimi szczegółami, które sprawiają, że czytelnik czuje się tak, jakby spróbował lokalnych dań z domowej kuchni, a nie z ekskluzywnego pubu z kuchnią. To powieść o kataklizmie, widziana oczami młodych ludzi.

Rob Vollmar, World Literature Today

Nigdy wcześniej rosyjska literatura nie stworzyła tak uczciwego i kompleksowego obrazu dzisiejszego Kaukazu.

Kommersant Weekend (Rosja)

Ganijewa swoją prozą poszerzyła możliwości języka rosyjskiego.

The Baltic-based Meduza

„Pisarzowi trudno konkurować z rzeczywistością – to bardziej absurdalne niż wszystko, co można sobie wyobrazić” – powiedziała ostatnio pisarka Alisa Ganijewa. (…) Wielu współczesnych pisarzy rosyjskich wypowiada się – zarówno w sztuce, jak i poza nią – na takie tematy, jak tożsamość narodowa, historia i tradycja, polityka i życie społeczne. Kiedy sztuka podejmuje podobne tematy, pole do refleksji jest często szersze niż w dyskusji publicznej. Tym samym literatura staje się ważną areną debaty społecznej w medialnej rzeczywistości, poddanej coraz większej presji. I być może, jak mówi Ganijewa, nie tylko „konkuruje” z rzeczywistością, lecz także poszerza pole interpretacji – tak, abyśmy mogli spojrzeć na rzeczywistość innymi oczami.

Ingunn Lunde, professor i russisk (Norwegia)

Powieść podąża za Szamilem, młodym i apatycznym reporterem z Machaczkały, w czasie gdy rosyjski rząd grozi budową muru mającego odizolować muzułmańskie obszary Kaukazu. Nasz antybohater, mający niewiele z rycerza, budzi mniej więcej tyle sympatii co Meursault Camusa, ale nie jest w stanie zignorować kipiącej wokół niego katastrofy i w końcu zostaje zmuszony do wyboru między dwoma odmianami zła. Zręcznie odwołując się do rosnących napięć tworzonych przez granice — poprzez nacjonalistyczny zapał, apel religijnych fundamentalistów i brutalną marionetkowość odległego rządu — Ganijewa opisuje degradację społeczeństwa w obliczu skrajności. Niezaprzeczalnie dobrze napisana powieść, której wyraźnym celem jest tworzenie dialogu między Rosją a jej peryferiami.

The Calvert Journal (UK)

Alisa Ganijewa nie jest linoskoczkiem, ale jest obdarzona równie rzadkim talentem stawiania czoła sceptycyzmowi i pokonywania ziejących przepaści. Wychowana w stolicy Dagestanu, Machaczkale, Ganijewa wydobywa dla czytelnika intymną wiedzę o swojej ojczyźnie. Łączy to z wyrafinowaniem słowotwórcy, który przyznaje się do silnego utożsamiania się z kulturą rosyjską, jednocześnie uznając bogate tradycje swoich awarsko-dagestańskich przodków.

Critical Muslim (UK)

Na pierwszy rzut oka Republika Dagestanu, mimo że jest bardzo realnym regionem na południowo-zachodnim krańcu Rosji, wydaje się odległa i całkowicie nierzeczywista. Być może powoduje to proza Ganijewy, mająca w sobie coś z magii. (…) Sposób, w jaki opowiedziana jest ta historia, jest rodzajem strumienia świadomości, który wprowadza czytelnika w rytm akcji, konfrontując go z lękami i frustracjami mieszkańców Dagestanu.

Lauren Smart, Dallas Observer ("10 Books To Read this Fall") (USA)

Przeplatające się wątki Góry wiecznej szczęśliwości kreślą fascynujący obraz wewnętrznych i międzyludzkich konfliktów pojawiających się w społeczności przekształcanej przez nonsensowne działania rosyjskiej polityki i religijny ekstremizm. Czas i miejsce akcji – realistycznie niedaleka przyszłość, dystopijny Dagestan – stanowi tło dla skomplikowanej politycznej natury tożsamości i bezpieczeństwa w wielonarodowej, wieloreligijnej Federacji Rosyjskiej. Jednocześnie bohaterowie – sekularyści w stylu sowieckim, umiarkowani sufi z klasy średniej, zradykalizowani i niezradykalizowani salafici – szukają sensu i celu pośród plotek i chaosu. (…) Góra wiecznej szczęśliwości to wciągająca lektura, która po mistrzowsku splata politykę współczesnego Kaukazu z aż nazbyt realistyczną dystopijną przyszłością. (…) Okoliczności towarzyszące akcjom terrorystycznym głęboko wpływają na bohaterów książek Alisy Ganijewy. Jak trafnie pokazuje Góra wiecznej szczęśliwości, to nie liczba bojowników czy ideologia stanowią o sile salafickich ekstremistów, ale to, że państwo nie troszczy się o swoich obywateli.

Patrick Hall, International Policy Digest (USA)

Ganijewa jest niezwykle odważna, pisząc o tym, co dzieje się w jej rodzinnym kraju, ukrytym w tradycyjnej rosyjskiej literaturze za cienkim woalem.

Robert Chenciner, Open Democracy

To apel o pluralizm i humanizm oraz celebracja różnorodności kulturowej Dagestanu. Żywy, aktualny, pochłaniający i naprawdę magiczny, umacnia pozycję Ganijewy jako jednego z najbardziej ekscytujących młodych głosów w rosyjskiej fikcji.

Wybór personelu księgarni Foyles bookstore w Londynie.

Dagestan to miejsce najpierw opanowane przez komunizm, któremu z powodu nadużyć i próżni pozostawionej przez tę ideologię zagraża teraz nowy fanatyzm islamski. (…) Kraina, ukazana poprzez całe swoje piękno i głębię przeszłości, jest bijącym sercem powieści Ganijewy. Być może kłopotów nie można przezwyciężyć, ale można je przetrwać, a właściwą drogą jest miłość i wytrwałość społeczności, która zawsze potrafi się dostosować do panujących warunków.

Full Stop (USA)

Moja edukacja literacka obejmuje wielu znanych XX-wiecznych powieściopisarzy światowej literatury, takich jak Salman Rushdie, Carlos Fuentes, Isabel Allende i Günter Grass. Przeczytawszy pierwsze sto stron powieści Alisy Ganijewy Góra wiecznej szczęśliwości, zdałem sobie sprawę, że czytam coś rozkosznego, czarującego i doniosłego. Ganijewa dorównuje wielkim powieściopisarzom.. Ganijewa w swojej powieści czerpie głęboko z historycznej świadomości, mitologizacji i narracji, jednocześnie wykazując zdolność, by z najbardziej przyziemnych czynów stworzyć podstawy wciągającej historii.

Frank Garrett, My Crash Course (USA)

W tym roku, gdy z szeroko otwartymi oczami i opadniętą szczęką obserwowałem czyny i wybory moich bliźnich, czytałem książki, które badają niepokojące uczucie bezsilności w obliczu bierności. (…) Góra wiecznej szczęśliwości Alisy Ganijewy wydała mi się przejmująco złowieszcza.

Asymptote (USA)

Góra wiecznej szczęśliwości to książka, którą polecam zarówno ze względu na egzotyczną (?) scenerię, jak i historię. Dobrze nakreślony obraz nieznanego kraju pokazuje zachodniemu czytelnikowi zupełnie inną stronę Rosji, z którą niewielu z nas spotkało się wcześniej.

Tony’s Reading List (USA)

Alisa Ganijewa wskazuje decydujące punkty zwrotne przerażająco aktualnej apokalipsy na przemian z surowym realizmem i przytłaczającą sferą snu. Ta pierwsza współczesna powieść z Dagestanu to dar niebios. Nie tylko zrywa z popularną w Rosji folklorystyczną gloryfikacją Kaukazu, ale także daje wgląd w sferę psychologiczną tego konfliktu.

Tagesspiegel (Niemcy)

Prozę Alisy Ganijewy charakteryzuje polifonia. Pisarka przeciwstawia pełną symboliki przestrzeń literacką zwaną Kaukazem zróżnicowanemu lokalnemu spojrzeniu na teraźniejszość Dagestanu.

Radio Deutschlandradiokultur (Niemcy)

Ganijewa wykorzystuje nurt narracji jako maszynę porządkującą, pokazującą analogie tam, gdzie nie było ich widać, i stopniowo łączącą warstwy społeczne, postacie, pozornie niejednorodne zdarzenia. (…) Na początku zostaje zarzucona sieć, która stopniowo rozciąga się na więcej postaci, a nawet na pokolenia. Następnie ta sieć jest ściągana – zaczyna wszystkich zbierać. Postaci się zderzają. Pokolenia się krzyżują. Teraźniejszość staje się bardziej wyrazista i łatwiej można przewidywać przyszłość. Ta napięta struktura realizmu i dystopijnej fantazji jest spójnym wynikiem narracyjnego nurtu Góry wiecznej szczęśliwości.

La Balena Bianca (Włochy)

Alisa Ganijewa wyobraziła sobie, przed Houellebecqiem i Sansalem, wtargnięcie ekstremizmu islamskiego do zachodniej rzeczywistości. Jej opowieść osadzona w Dagestanie jest powieścią z prawdziwego zdarzenia, z autentyczną fabułą i tłumem bohaterów.

La Lettura (Włochy)

Presja rodziny czy presja męża? Państwowe struktury frontu zła czy mudżahedini z krwią skapującą z ich mieczy? Ta powieść to świadectwo, że wszystkie reżimy – zawsze i w pierwszej kolejności – wymierzone są przeciwko kobietom. Im więcej mówi Ganijewa, tym bardziej chcesz słuchać.

CNN (Turcja)

Są dwa sposoby: uciec lub zostać i bezwarunkowo poddać się szariatowi... Asia wybiera trzecią drogę – zostaje i się buntuje! Alisa Ganijewa opowiada o teraźniejszości „krainy czarów”.

Radikal (Turcja)

Mieszanka komunistycznej nostalgii, poradzieckiej korupcji oraz islamskiego radykalizmu. (…) Portret nastawionej na konsumpcję młodzieży miotającej się między globalizmem a tradycją.

El País (Hiszpania)

Ganijewa pokazuje, że terror nie powstaje jako odosobnione zjawisko, ale jest zintegrowany ze społeczeństwem i stanowi wynik konfliktów między grupami etnicznymi i klasami, ciągnących się od dziesięcioleci, z którymi władza nie jest w stanie sobie poradzić. (...) Ganijewa w krótkiej złożonej opowieści przedstawia kraj skazany na katastrofę, w którym prasa milczy, a ulice eksplodują.

Devoradora de libros (Hiszpania)

Ganijewa w swojej narracji nie zrezygnowała z magii i mądrości ludowej ani z kolorów, zapachów czy bogactwa językowego, niezbędnych do zrozumienia społeczeństwa, w którym wyrosła, a które jawi się nam jako pełne życia, barwne, znajome i rozmowne, pomimo ciemnej zasłony, która zakrywa je przed oczami innych.

El Buscalibros (Hiszpania)

Jej proza odrzuca wszelką władzę, ponieważ w rezultacie generuje niechcianą samotność. Władza nie czyta i dlatego poprzez literaturę nie będzie nas słuchać.

ABC (Hiszpania)

Ganijewa, jak sama wyjaśnia, początkowo myślała o pisaniu, żeby popularyzować codzienność kraju, który, jak się jej wydawało, był nieznany nie tylko na Zachodzie, ale także w samej Rosji. Rzeczywistość ta obfituje w ciekawe elementy: konflikty narodowe, spolaryzowane interpretacje islamu, zderzenie cywilizacji, antagonistyczne światopoglądy i tradycje. Swoimi pracami Ganijewa chce nam pomóc zrozumieć tę codzienność. (…) Poza Lermontowem i pisarzami, którzy podejmowali temat Czeczenii, ta książka oferuje nowe spojrzenie na zawiłą rzeczywistość Kaukazu. To przestrzeń geograficzna, którą można rozumieć jako namacalny wyraz ciągłych starćbędących dzisiaj naszą codziennością.

VilaWeb (Hiszpania)

Zdumiewająca powieść, wnikliwa i satyryczna relacja z obecnej sytuacji na Kaukazie Północnym, która w rękach Alisy staje się mieszanką średniowiecznych zwyczajów, przesądów, radykalizmu, kapitalizmu, ostentacyjności, sowietyzmu i technologii XXI wieku: sztylety ze złotymi rękojeściami, posągi Lenina, mudżahedini i minispódniczki w lamparcie cętki. (…) To wyzwalająca, radosna lektura, mimo że porusza trudny temat. Alisa jest bystrą pisarką o dociekliwym spojrzeniu i silnym poczuciu literackiego celu.

Sasha Dugdale (poetka i tłumaczka)

Religijny ekstremizm i nieustannie zmieniająca się polityka byłego Związku Radzieckiego tworzą pulsujące tło tej inteligentnej i odważnej powieści.

Josh Cook, księgarnia Porter Square Books (USA)

Pojawienie się powieści dagestańskiej w tłumaczeniu na język angielski jest wydarzeniem bez precedensu i jako takie powinno być przyjęte z zadowoleniem. To książka ambitna i pouczająca.

Natasha Randall, The Times Literary Supplement

Pełna pasji i językowo utalentowana. Ganijewa barwnie przedstawia zaburzone wzorce współczesnego życia, rozdźwięk między racjonalnym, nowoczesnym światem a zagrażającym mu prymitywnym ekstremizmem.

Phoebe Taplin, Russia Beyond the Headlines

Ganijewa umiejętnie używa słów z około 30 lokalnych języków, fragmentów wierszy, baśni, snów i pamiętników, aby przywołać tę zróżnicowaną republikę, wciśniętą między rozdartą wojną Czeczenię a Morze Kaspijskie.

Phoebe Taplin, The Guardian

Wspaniała książka. Znakomita opowieść o rosnących wpływach islamu, losach republik w poradzieckiej Rosji i tradycjach mało znanego na Zachodzie narodu.

The Modern Novel

Karykatura straszliwego poszukiwania raju na ziemi.

Natàlia Boronat, Diari ARA

Alisa Ganijewa wprowadza swoich czytelników w świat ukształtowany przez zamęt. Nie skupiamy się na konfliktach zbrojnych, ale na cienkich liniach podziału między ludźmi, którzy siedzą przy wspólnym kuchennym stole.

Katrin Rönicke, Missy Magazine (Niemcy)

Jak współczesny Leopold Bloom, bohater Ganijewy, Szamil, wędruje przez rodzinne miasto Machaczkała. Góra wiecznej szczęśliwości stanowi prawdziwe wydarzenie we współczesnej literaturze rosyjskiej, ponieważ porusza ważny temat — dialog międzykulturowy między Rosjanami a muzułmańską ludnością Rosji — a robi to w przekonującej formie artystycznej. Ganijewa z powodzeniem unika pułapki naiwnego realizmu, łącząc złożone przedstawienie świadomości bohatera z wysokim stopniem literackiej autorefleksji.

Ulrich M. Schmid, Neue Zürcher Zeitung (Szwajcaria)

Korzystając z kolaży tekstowych i wielu odmiennych punktów widzenia, Ganijewa tworzy imponujące, polifoniczne zamieszanie. Maluje obraz skonfliktowanej republiki, która już dawno oderwała się od władzy regulacyjnej centralnej Moskwy i przetacza się swobodnie przez poradziecką przestrzeń.

Jutta Sommerbauer, DiePresse.com (Austria)

Lekcja o tym, jak szybko pozornie spokojni sąsiedzi mogą stać się wrogami.

Greenpeace Magazin

Góra wiecznej szczęśliwości to powieść bez bohaterów. To logiczne, bo prawdziwym bohaterem jest tutaj sama Republika Dagestanu.

Carmen Eller, Cicero (Niemcy)