Akcja Świadka rozgrywa się na przełomie 1940/1941 roku w Besarabii, przechodzącym z rąk do rąk skrawku ziemi pomiędzy Prutem, Dniestrem i dolnym Dunajem. Narratorem opowiadania jest fryzjer, Fiodor Pietrowicz Pokora. Jego oczyma widzimy jak nad Kotłowiną, małym miasteczkiem położonym nad Dunajem, przetacza się niszczący huragan rewolucji radzieckiej, obiecującej wyzwolenie spod ucisku rumuńskich „burżujów”. Pozostawia on przy życiu tylko nielicznych „świadków” tego, co się wydarzyło. Sposób, w jaki narrator przedstawia falę głodu, która zdziesiątkowała w latach 40-tych mieszkańców Besarabii sprawia, że jest to lektura tylko dla czytelników o naprawdę mocnych nerwach.
Świadek (oryg. Свидетель) dotychczas został wydany we Włoszech, Niemczech, Francji, Rosji, Hiszpanii. Jest jednym z trzech, obok Cygańskiego szczęścia i Wodnika znad Odessy, opowiadań tworzących tzw. trylogię besarabską Ilji Mitrofanowa.
W Kilii urodził się w 1948 roku autor „Świadka", książki wybitnej. Przy niej „Głód" Hamsuna, w końcu noblisty, jest żałosną, nadto dydaktyczną opowiastką, która co najwyżej poruszyć może grzeczne dzieci. W „Świadku" znajdziemy zapisaną w świetny artystycznie sposób relację o tym, jak sowiecki okupant zagłodził kraj cały.
Krzysztof Masłoń, Rzeczpospolita, 06.05.2011
