Książka Urodzony w ZSRR jest małą encyklopedią życia codziennego w Kraju Rad – życia nie do końca pozbawionego przyjemnych aspektów. Niektóre z nich, jak obozy pionierskie, były dziełem reżimu. Inne stworzone zostały przez ludzi radzieckich w ramach narzuconych im przez system – tu przykładem mogą być majowe pikniki towarzyszące obchodom Dnia Zwycięstwa. Jeszcze inne zrodziły się na skutek transformacji jednego, negatywnego zjawiska w jego zupełne przeciwieństwo – wieczne kolejki w sklepach spożywczych były w końcu miejscem, gdzie w najlepsze kwitło życie towarzyskie. Vasile Ernu z ironią i dużą dawką humoru napisał książkę o takich właśnie drobnych przyjemnościach ludzi żyjących w ZSRR.
Książka Urodzony w ZSRR ukazała się w 2006 i jest jego pierwszą książką. Została dotychczas przetłumaczona na język rosyjski, bułgarski, włoski i hiszpański, przygotowywane są wydania w innych językach.
Książka Urodzony w ZSRR była nominowana do wielu nagród literackich:
- Nagroda za najlepszy debiut przyznawana przez magazyn Cuvintul,
- Nagroda dla najlepszej prozy wspomnieniowej magazynu Observator Cultural,
- Rumuńska Nagroda Literacka za najlepszy debiut,
- Nagroda Stowarzyszenia Pisarzy Rumuńskich za najlepszy debiut,
- Nagroda Romania Literara za najlepszy debiut,
- Nagroda Opera Prima Fundacji Anonimul.
Książka otrzymała nagrodę Romania Literara i nagrodę Stowarzyszenia Pisarzy Rumuńskich.
Ta książka to prowokacja, inteligentna i przemyślana. Tym, którzy pamiętają czasy komunizmu, Ernu mówi: żyliśmy tak, jak umieliśmy, nie ma się czego wstydzić. Tym, którzy są za młodzi, by pamiętać, mówi: nie wierzcie w bajki o żelaznym wilku, bo moją własną młodość uważam za całkiem udaną właśnie dlatego, że spędziłem ją w Związku Radzieckim. A wszystkim rozbitkom po rewolucyjnym imperium ma do powiedzenia coś jeszcze: zasługujemy na porządną mitologię utraconego raju, nawet jeśli czasami odrobinę przypominał piekło. Problem w tym jednak, że nie wiadomo – i w żaden sposób nie da się tego ustalić – czy Ernu nie stroi sobie z nas żartów. Czytelniku, musisz zdecydować samodzielnie.
Piotr Kofta
Lekturę książki Urodzony w ZSRR doskonale uzupełniają materiały zamieszczone przez autora na jego stronie internetowej. Świadomi praw i obowiązków, a także tego, że nie wszyscy z Was mówią po rumuńsku, przygotowaliśmy krótki przewodnik po stronie Vasile Ernu. Miłej lektury i podróży w czasie.